GRUB4DOS - Tìm hiểu cơ bản về Grub4dos


I/ Giới thiệu Grub4Dos

Grub4Dos là một trình quản lý khởi động (bộ nạp khởi động) dựa trên GNU GRUB, có thể dễ dàng cài đặt lên ổ cứng hoặc một ổ flash (usb). Nó có thể khởi động được hệ điều hành DOS/LINUX, hoặc Windows/syslinux/lilo hoặc từ MBR/CD, vv ... GRUB4DOS là phần mềm miễn phí, mã nguồn mở được phát triển bởi GNU General Public License.

Trang chủ: https://gna.org/projects/grub4dos

Grub4dos có thể được sử dụng thông qua các dòng lệnh hoặc là một menu khởi động, bao gồm nhiều tính năng như sau:
Khởi động Master Boot Record (MBR)
- Khởi động Partition Boot Sector
- Tải DOS 6.22 / 7.x / 8.0 (đọc Windows 9x / Me) loader (io.sys) 
- Tải FreeDOS loader (kernel.sys) 
- Tải Windows NT / 2000 / XP loader (ntldr) 
- Tải Windows Vista / 7 / 8 loader (bootmgr) 
- Tải tập tin Linux kernel 
- Hỗ trợ nhiều loại hệ thống tập tin 
- Khởi động từ các thiết bị được truy cập bởi BIOS, bao gồm: 
  + Ổ đĩa cứng (HDD) 
  + Ổ đĩa CD / DVD 
  + Ổ đĩa Flash USB 
  + Ổ đĩa mềm 
- Khởi động định dạng ảnh đĩa (loại HDD hoặc đĩa mềm) 
- Thay đổi thứ tự đĩa cứng (sử dụng dòng lệnh) 
- Khởi động định dạng ảnh đĩa từ một mạng nội bộ. 
- Hỗ trợ chế độ lba (lba mode)
- Sử dụng như tập tin khởi động PXE

Không giống như GNU GRUB, mà dựa vào một số tập tin Stage, các chức năng grub4dos được xây dựng thành một tập tin grldr (hoặc grub.exe nếu khởi động từ DOS hoặc Linux). Grldr có thể được nạp thông qua một hệ điều hành hiện có, ví dụ như ntldr trong Windows XP, bootmgr trong Windows Vista, Windows 7/8. Ngoài ra grub4dos có thể được ghi vào MBR hoặc phân vùng khởi động (Partition Boot Sector) của một thiết bị.

Để đơn giản hóa quá trình khởi động, nếu mã grub4dos được cài đặt vào MBR của một loại thiết bị đĩa cứng, sau đó tất cả (được hỗ trợ) ổ đĩa, phân vùng đĩa cứng và các thiết bị đĩa mềm được quét tìm kiếm grldr. Hệ thống tập tin được hỗ trợ bao gồm: FAT12\FAT16\FAT32\NTFS\EXT2\EXT3.
- Nếu mã grub4dos được cài đặt vào một phân vùng khởi động (Partition Boot Sector), khi đó tập tin grldr phải có mặt trong phân vùng khởi động.
Nếu mã grub4dos được cài đặt vào một đĩa CD hoặc đĩa mềm, khi đó tập tin grldr phải có mặt trên các thiết bị khởi động.

Khi grldr hoặc grub.exe được tải khi khởi động, một trình đơn nhúng sẵn sẽ được thực thi để tìm kiếm các file cấu hình là menu.lst. Nếu file menu.lst không được tìm thấy sau đó thì một lệnh shell (command line) sẽ được bắt đầu. Thứ tự ưu tiên khi tìm kiếm lần lượt là "[Device]/menu.lst", "[Device]/grub/menu.lst", "[Device]/boot/grub/menu.lst".

II/ Một ví dụ về Grub4dos và cách thực hiện

Mục đích của hướng dẫn này là sử dụng Grub4dos để thiết lập cho một USB có thể khởi động được đĩa cứu hộ của hãng Acronis và phần mềm Plop Boot Manager 5.0. Thực hiện bằng cách khởi động trực tiếp tập tin dạng ISO được copy lên USB. Khi sử dụng phương pháp này sẽ cho phép dễ dàng khởi động vào nhiều file ISO khác nhau bằng cách lựa chọn các trình đơn khác nhau.

Khi cài đặt Grub4dos lên ổ cứng luôn được khuyến cáo là nên sao lưu dữ liệu trước khi tiến hành, nhưng trên thực tế việc cài đặt Grub4dos là một việc an toàn đối với các dự liệu trên ổ cứng. Đầu tiên cần download các file dạng nén sau đây, giải nén nó ra một thư mục để dễ dàng quản lý.


Grub4Dos_Installer_1.1.zip

Grub4Dos_v0.4.4-2009-06-20.zip

(Grub4Dos Installer v1.1 chỉ là một trong số nhiều phần mềm có khả năng tạo Grub4dos, tuy nhiên trong bài viết này sẽ sử dụng phần mềm này làm ví dụ.)

Bước 1: Cài đặt Grub4dos


Kết nối USB với máy tính và chạy file cài đặt, với Windows XP chỉ cần chạy file "grubinst_gui.exe", với Windows Vista trở lên thì nhấp chuột phải và chọn "Run as administrator".


Hình dưới là cửa sổ làm việc của chương trình, hãy chọn các mục như trong hình:



- Tại tùy chọn Disk, nhấn Refresh, chọn ổ đĩa USB (chú ý chọn đúng ổ đĩa, có thể nhìn vào dung lượng của nó).
- Tại tùy chọn Parts List, nhấn Refresh, chọn "Whole disk (MBR)"

- Đánh dấu vào tùy chọn "Don't search floppy"
- Nhấp chọn vào nút "Install" để cài đặt Grub4DOS vào MBR của USB. Môt thông báo successful sẽ hiện ra như hình dưới, nhấn Enter để đóng cửa sổ Command Prompt này.



Tiếp theo copy vào USB các file sau:
- grldr, menu.lst (trong thư mục giải nén của Grub4dos)
- ti2015.iso (file boot chương trình Acronis True Image 2015)
- plpbt.iso (file boot chương trình Plop Boot Manager 5.0)


Bây giờ thì Grub4dos và mã boot đã được cài đặt thành công và USB đã có khả năng boot, tuy nhiên sẽ cần phải chỉnh sửa lại menu boot để chạy các chương trình theo yêu cầu.

Bước 2: Chỉnh sửa lại menu boot

Cần phải chỉnh sửa lại file "menu.lst" trong USB để có một menu boot như mong muốn, đây là một dạng file text đơn giản, ghi lại các dòng lệnh thực thi của Grub4dos. File này được copy trực tiếp lên USB, hoặc để trong thư mục Grub với đường dẫn "GRUB/menu.lst", hoăc "BOOT/GRUB/menu.lst". Tuy nhiên nếu copy trực tiếp trên USB thì quá trình đọc file sẽ diễn ra nhanh hơn.

Nhấp chuột phải lên file "menu.lst" và chọn "Open with", mở nó bằng chương trình Notepad của Windows. Xóa tất cả những gì trong đó và thay thế chính xác bằng cách chọn copy đoạn mã sau:

default 0
timeout 30

title Windows 10 (Technical Preview)
find --set-root --ignore-floppies --ignore-cd /bootmgr
map () (hd0)
map (hd0) ()
map --rehook
find --set-root --ignore-floppies --ignore-cd /bootmgr
chainloader /bootmgr
savedefault --wait=2

title Acronis True Image 2015
find --set-root /ti2015.iso
map --mem /ti2015.iso (0xFF)
map --hook
chainloader (0xFF)

title Plop Boot Manager 5.0
find --set-root /plpbt.iso
map --mem /plpbt.iso (0xFF)
map --hook
chainloader (0xFF)

title Reboot
reboot

title Shutdown

halt


Sau đó chọn File --> Save (hoặc nhấn Ctrl + S) để lưu lại đoạn mã này.

Bước 3: Kiểm tra kết quả

Quá trình tạo Grub4dos boot cho USB đã hoàn tất, bây giờ là lúc kiểm tra kết quả. Có thể sử dụng một phần mềm để kiểm tra như là MobaLiveCD v2.1, hoặc là khởi động lại máy tính và chọn boot từ USB.



Trên đây là một ví dụ đơn giản về sử dụng Grub4dos, tuy nhiên Grub4dos là một hệ thống khởi động với tùy biến rất phong phú về giao diện. Ví dụ như có thể thay thế màn hình khởi động màu đen mặc định bằng hình ảnh sinh động, thay đổi vị trí menu, thay đổi font chữ, ... và còn nhiều thứ khác. Các vấn đề này sẽ được đề cập đến trong các bài viết sau./.

1 nhận xét:

Toiyeucongnghe nói...

Cảm ơn tác giả của bài viết !